Od 1.302 mala naselja, u kojima živi manje od 100 stanovnika, dve trećine njih – 819 je u južnoj i istočnoj Srbiji, a najviše ih je u Pčinjskoj oblasti – 208 i Topličkoj – 164.

Prema podacima Popisa 2022. godine čak 16 sela na jugu zemlje nema ni jednog stanovnika, dok je isto toliko mesta sa samo jednim žiteljem, pišu "Južne vesti". 

Da se sa juga i istoka sve više ljudi iseljava, a mala mesta “prazne” i “gase” pokazuju i rezultati Popisa objavljeni u publikaciji “Stanovništvo u malim naseljima” Republičkog zavoda za statistiku.

Tako u Beogradskom regionu nema nijednog naselja sa manje od 100 žitelja, dok je najveći broj njih u Pčinjskom, Topličkom, Pirotskom, Raškom i Jablaničkom okrugu, navode „Južne vesti“.

U analizi udela malih naselja u ukupnom broju naselja po opštinama/gradovima, posebno se ističe Crna Trava, u kojoj su 22 od ukupno 25 naselja (88%) klasifikovana kao populaciono mala. Slično se primećuje i u opštinama Kuršumlija, Dimitrovgrad i Trgovište, gde više od 80% naselja ima 100 i manje stanovnika – navodi se u publikaciji.

Mesta sa manje od 20 žitelja najviše ima na teritoriji Kuršumlije (36), Prokuplja (34), Dimitrovgrada (27), Novog Pazara (27) i Sjenice (19 naselja).

Jedan od najozbiljnijih pokazatelja demografske krize u naseobinskom sistemu Republike Srbije predstavljaju takozvane polupustoši, odnosno naselja sa 10 i manje stanovnika. Najviše ih je u Regionu Južne i Istočne Srbije – ističe se u publikaciji.

Na osnovu podataka Popisa iz 2022. godine, 21 naselje u Srbiji ima po jednog stanovnika, od kojih su 16 na jugu – Mrkovica (Leskovac), Leskovica (Babušnica), Donja Glama (Bela Palanka), Bilo, Boljev Dol i Petačinci (Dimitrovgrad), Velika Lukanja (Pirot), Gumerište i Ćurkovica (Vranje), Korbul (Vranjska Banja); Rajčevce (Trgovište), Žalica i Parada (Kuršumlija) i Donja Bejašnica, Pestiš i Široke Njive (Prokuplje).

Popis je registrovao i 24 demografski ugašena naselja, od kojih je 16 u opštinama na jugu zemlje, gde je Pčinjska oblast najizraženiji primer, sa pet naselja – Negovac (Bujanovac), Čestelin (Vranje), Gare (Preševo), Kolunica (Surdulica) i Dumbija (Trgovište).

U Pirotskoj oblasti četiri mesta nema stalne stanovnike – Verzar i Prača u opštini Dimitrovgrad, Gornji Rinj (Bela Palanka) i Basara (Pirot). U Jablaničkoj oblasti to su naselja Javorje (Vlasotince), Vilje Kolo (Leskovac) i Ostrozub (Crna Trava), dok su u Topličkoj oblasti ugašena naselja Rgaje (Prokuplje), Tačevac i Vukojevac (Kuršumlija), a u Nišavskoj oblasti registrovano je samo jedno ugašeno naselje – Golešnica (opština Aleksinac).

Na području Prokuplja 34 mesta nema decu mlađu od 15 godina
Zaključak u publikaciji Zavoda za statistiku je i da je sve više malih naselja u kojima nema dece mlađe od 15 godina. Najviše njih je u Knjaževcu (39), Prokuplju (34), Kuršumliji (31) i Dimitrovgradu (30). 

Uglavnom, pokazuju podaci, u mestima sa manje od 100 meštana žive stariji. Prosečna starost u malim naseljima na jugu i istoku je 57 godina, a ona koja su u pograničnim krajevima imaju izuzetno veliku starost stanovništa.

Neki od ekstremnih primera uključuju naselja kao što su Banski Dol (Dimitrovgrad); Aldina Reka i Dejanovac (Knjaževac); Planinica i Mirkovci (Pirot); Rajčevce (Trgovište); Rakov Dol (Babušnica) i Gumerište (Vranje), gde prosečna starost stanovništva premašuje čak 80 godina, a u nekim slučajevima dostiže i 87,5 godina – ističe se u publikaciji.

Rezultati demografskih trendova, kako se navodi, ukazuju na to da će do 2052. godine još oko 40 naselja ostati bez stanovnika, a ukoliko se trendovi nastave, do kraja 21. veka, broj ugašenih naselja mogao bi preći 1.000, što predstavlja četvrtinu ukupnog broja naselja u Srbiji.

,Agroinfo.rs/N01S

Na jugu Srbije sela nestaju: 16 ugašeno, 16 preživljava sa jednim stanovnikom